მსოფლიო ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი და ლეგენდარული ქალაქ-სახელმწიფოს – სპარტას მეფე – თეოპომპე (მმართველობის პერიოდი – ძვ.წ.აღ-ით 786-739 წლები),რომელიც ბრძნული გონებით გამორჩეული მონარქი იყო,თავის სამეფო კარზე უცხოელ სტუმრებს მასპინძლობდა.ფაქტია,რომ იმ პერიოდის სპარტაში უკვე მოქმედებდა გენიალური სპარტელი კანონმდებლის – ლიკურგეს მიერ შედგენილი და შემოღებული უმკაცრესი კანონმდებლობა,რომელმაც ლაკედემონელებს სამართლიანობა და კეთილკანონიერება მოუტანა.სპარტელი მოსახლეობა უმტკიცესად იცავდა დიდი კანონმდებლის მიერ დადგენილ კანონებს,რის გამოც სპარტის მტრები ირონიულად შენიშნავდნენ,რომ “ლაკედემონელებმა მხოლოდ მორჩილება იციან,მართვა-გამგებლობა კი არაო”.თეოპომპესთან გამართული აუდიენციისას,ერთ-ერთმა უცხოელმა სტუმარმა მეფის საამებლად წარმოთქვა: ” – სპარტამ მართვის ნიჭისა და უნარის მქონე მეფეთა წყალობით შემოინახა თავიო”.ის იყო სტუმარმა საუბრის გაგრძელება დააპირა,რომ მოულოდნელად თეოპომპემ სიტყვა შეაწყვეტინა და მიუგო: ” – ჩემო კეთილო სტუმარო,უნდა შევნიშნო,რომ უფრო სწორად,ეს მოხდა სპარტელი მოქალაქეების წყალობით,რომლებიც მართვას უდრტვინველად ემორჩილებიან და არა მართვის ნიჭისა და უნარის მქონე მეფეთა წყალობითო”. (ავტორი გენია.ჯი)