ლეონარდო პიზელი „ფიბონაჩი” – („არაბული ციფრები”-ს წარმოშობის ისტორია)
1202 წელს შუა საუკუნეების ერთ-ერთმა პირველმა დიდმა იტალიელმა მათემატიკოსმა – ლეონარდო პიზელმა (1170-1250 წლები),იგივე – „ფიბონაჩიმ” გამოაქვეყნა თვისი ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაშორმი (წიგნი),სახელწოდებით – „Liber abaci”,რომლიდანაც ევროპელებს დეტალურად გააცნო არაბული საანგარიშო სისტემა და პირველად მიაწოდა ციფრი – „ნული”-ს არსებობის შესახებ ინფორმაცია. (ავტორი გენია.ჯი) წიგნის ავტორმა შესანიშნავად უწყოდა,რომ თავად არაბები სანსკრიტული ციფრებით სარგებლოდნენ,მაგრამ მიუხედავად ამისა,აღნიშნულ ციფრებს რატომღაც მაინც – „არაბული ციფრები” უწოდა (ასევე მოიხსენიებენ დღემდე).ოფიციალურად დადასტურებული ფაქტია,რომ არაბებმა ციფრების არსებობის შესახებ ინფორმაცია სანსკრიტულ ენაზე დაწერილი უძველესი ინდური რელიგიური ჰიმნებიდან – „რიგ-ვედები”-დან მიიღეს.შესაბამისად, „არაბული ციფრები”,სინამდვილეში „სანსკრიტული ციფრები” გახლავთ…
ახლა კი გაგაცნობთ ციფრების სახელწოდებებს სანსკრიტულ ენაზე,რომელთაც ლეონარდო პიზელის უშუალო დამსახურებით,დღეისათვის „არაბულ ციფრებად” მოვიხსენიებთ:
ციფრი 0 – „შუნია” – „სიცარიელე”, „არარსებული”;
* * *
ციფრი 1 – „ეკა” – სანსკრიტულ ენაზე „მარტოხელას”, „ერთადერთს” აღნიშნავდა და გამოიყენებდნენ,როგორც სიმბოლოს უმაღლესი ზეარსებისა; – (ავტორი გენია.ჯი)
* * *
ციფრი 2 – „დვა” – სანსკრიტულ ენაზე აღნიშნავდა „ორმაგს”;
* * *
ციფრი 3 – „ტრე” – აღნიშნავდა „სამმაგს” ან შესაძლოა მოხსენიებული ყოფილიყო,როგორც „სამჯერადი”; (ავტორი გენია.ჯი) გარდა ამისა,ტრიტა აპტია წარმოადგენდა ინდური მითოლოგიის ჭექა-ქუხილის ღმერთის ღვთაებრიობის ერთიანობას (ქრისტიანულ რელიგიაში სამების მსგავსი);
* * *
ციფრი 4 - „ჩატურა” – აღნიშნავდა „მეოთხეს”;
* * *
ციფრი 5 – „პანჩა” – პანჩა ჯანა გახლდათ ადამიანთა ხუთი რასის აღმნიშვნელი სიმბოლო;
* * *
ციფრი 6 - „შაში” – იგივე „მეექვსე”;
* * *
ციფრი 7 - „საპტა” – „შვიდჯერ”.აღინიშნებოდა,როგორც არარეალური,შეუძლებელი ერთ კვირაში შვიდი პარასკევის არსებობის მსგავსად;
* * *
ციფრი 8 – „ასტა” – „რვიანი”; ასტა = „რჩება”;
* * *
ციფრი 9 – „ნავა” – ცხრა,გამოიენებოდა,როგორც ახალი ციკლის დასასრულისა და დასაწყისის სიმბოლო.გააჩნდა რელიგიური დატვირთვაც;
* * *
ციფრი 10 – „დაშა” ან შესაძლოა – „დაშატა” – ითარგმნება,როგორც – „სამსახური”, „სადარაჯოზე”.ძველი ინდოელი ქურუმები,ანგისარები 10 თვის განმავლობაში მსახურობდნენ და გალობდნენ ჰიმნებს;
* * *
ციფრი 20 – „დვი ცატი” - ოცი;
* * *
ციფრი 30 – „ტრინ სატი” – ოცდაათი;
* * *
ციფრი 100 – „შატი” – „დრო”. და ასე შემდეგ… – (ავტორი გენია.ჯი)